Kuş Hastalıkları
Kuş hastalıkları hafife alınmamalıdır, kuşlar belirti vermeye başladığında hastalıkları ilerlemiş demektir, bu nedenle en ufak farklılarda bile zaman kaybedilmeden bir veteriner hekime muayene ettirilmelidirler.
Beslenme Hastalıkları
Viral Hastalıklar
*Papillomavirus Enfeksiyonu: Ağız ve kloakada tümöral oluşumlar görülür.
Bakteriyel Hastalıklar
Bakteriler çoğunlukla kuşun hastalığını şiddetlendiren ikinci ajanlardır. Bunun yanında direk hastalığa yol açan spesifik bakteriler de söz konusudur. Bakteriler ağız, hava ya da yara yolu ile vücutlarına girer ve çok ciddi hastalıklara yol açarlar.
Salmonella, Staphylococ, E. Coli, Pasteurella türleri, Klostridium türleri, Chlamydophilia kanatlılarda ciddi enfeksiyonlara yol açabilirler. Hastalanan hayvanlarda halsizlik, iştahsızlık, kafesin bir köşesinde hareketsiz durma, tüylerde kabarma, solunum sıkıntısı, ishal, gözlerde ve burunda akıntı, göz çevresinde şişme, hava keselerinde şişlik görülmektedir.
Ayrıca özellikle papağanlarda, az oranda da diğer kuşlarda mikobakteriye bağlı tüberküloz hastalığı görülebilmektedir. Kuşta halsizlik, yemek yemesine rağmen zayıflama, topallık, ishal, gözlerde enfeksiyon, bazı olgularda deride sarı düğümcükler görülür.
Paraziter Hastalıklar
Çok sayıda kuşun bir arada olduğu ortamlarda ve altlıkların iyi temizlenmediği durumlarda görülen paraziter enfeksiyonlar söz konusu olduğunda kusma, ishal, zayıflık, gaga kenarlarında ıslaklık, hırıltılı solunum görülen belirtiler arasındadır.
Uyuz hastalığında yüzde kaşıntı ve pullanma, tüylerde dökülme, özellikle gaga ve çevresinde üremeler, lezyonlar, gagada şekil değişikliği söz konusudur.
Kuş bitleri de kaşıntıya ve tüy dökümüne sebeptir. Kuşlarda görülen kırmızı bitler ya da kuzey kanatlı bitleri müdahale edilmediği takdirde hayvanın genel durumunun bozulmasına yol açarlar.
Tüy Yolma
Tüy yolma ve çiğneme medikal ya da sosyal kaynaklı olabilir. Özellikle papağanlarda görülen bu davranış için öncelikle medikal sebepler değerlendirilmeli ve elenmelidir. Alerji, beslenme yetersizlikleri, parazitler, ağrı, hipotroidizm, hipokalsemi, yangısal hastalıklar, zehirlenmeler, bakteriyel ya da fungal problemler tüy yolmaya sebep olabilen hastalıklardır.
Davranış bozukluğu olarak da tüy yolma görülebilmektedir. Yaşam koşullarının türe uygun olmaması (kafes boyutu, şekli, ışıklandırma vb), uygun olmayan kanat kesimleri (kanat kesimini kesinlikle önermiyoruz), ilgisizlik, üreme isteği sonucu tüy yolma ve çiğneme söz konusudur.
TEDAVİ
Yazımızda da gördüğünüz üzere birçok hastalığın belirtileri ortaktır. Kuşlar bünye olarak güçlü hayvanlardır. Ancak hastalıkları ilerlediğinde belirti vermeye başladıkları için onları hassas kabul ederiz ve en ufak farklılıklarında veteriner hekiminize götürmenizi öneririz. Muayeneye gidecek kuş mümkünse kendi kafesi ile götürülmeli. Altlık temizlenmemiş olmalı ve kafesin üzerine bir örtü örtülmeli.
Veteriner hekimler eğitimleri ve tecrübeleri doğrultusunda bazı durumlarda hastalıkları birbirinden ayıracak ve tedaviye başlayacaktır. Buna karşın bazı hastalıkların kesin teşhisi için kan, doku, tüy ya da dışkı örneği almak gerekebilir.
Tedavide seçilen ilaçlar lokal (damla, krem, sprey gibi), enjeksiyon, suyuna ya da yemine karıştırma şeklinde uygulanabilir.
Tedavinin aksatılmaması, ilaçların önerildiği şekilde ve sürede kullanımı, kafes ve kafes içi malzemelerin hijyeni, hekiminizin önereceği ışık ve ısının sağlanması ve ilgi önemlidir.
Yararlanılan Kaynak: Özsoy, S. (2012): Papağangil ve Ötücü Kafes Kuşu Hastalıkları. Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti.