TAVŞAN
Bu bölümde evcil tavşanlarla ilgili bilgiler verilmektedir.
Yetişkinlik Dönemi: Dişi tavşanlar 4,5-5 aylıkken, erkek tavşanlar ise 5-6 aylıkken ergenlik dönemine girerler. Yetişkinlik dönemi bir tavşan için 9 aylık ile 5 yaş arası dönemdir.
Yaşlılık Dönemi: Beş yaşın üzerinde tavşanlar yaşlılık dönemine girmiştir.
Tavşanlarda regl kanaması görülmez. İdrar renkleri aldıkları gıdaya da bağlı olarak sarı, turuncu ya da kırmızı olabilmektedir. Kırmızı idrar genellikle regl kanaması gibi algılansa da tavşanlar adet görmezler.
Sebze olarak marul, yeşil fasulye, enginar, karnabahar, brüksel lahanası verilebilir. Havuç ve salatalık 2-3 günde bir verilmelidir. Ayrıca tavşan kafesleri içerisine mineral ihtiyaçlarını karşılamaları için tuz taşı koyulması gerekir.
Sebzelerle su ihtiyaçlarını karşıladıkları düşünülür ancak bu yanlıştır. Günlük minimum 200-300 ml suya ihtiyaçları vardır. Suları her gün tazelenmeli ve temiz içme suyu verilmelidir.
Tavşanlar 2 çeşit dışkı yaparlar. Aslında biri dışkı diğeri ise protein, vitamin içeren sindirime yardımcı bağırsak ürünüdür. Dışkısını yiyor diye şaşırabilirsiniz ancak aslında o günlük protein ve vitamin ihtiyacını karşılıyordur. Buna engel olursanız tavşanınızın beslenmesi eksik kalır ve hastalanır.
Kaç Yıl Yaşarlar?
Doğal ortamlarında 8-12 yıl arası yaşarlar. Ev ortamında, kafeste bakılanlar ortalama 4-5 yıl ömür sürecine sahiptirler.
Banyo İhtiyacı
Tavşanlar banyo yapmaktan hoşlanmazlar ve strese girerler bu nedenle yıkanmaması önerilmektedir. Temiz bir bez, ılık su ile ıslatılarak tavşanlar silinebilir. Banyo yaptırılmışlarsa tüyleri sıcak değil, ılık hava ile kurutulmalıdır.
Tüy Bakımı
Düzenli olarak taranmaları gerekmektedir. Mümkünse günlük fırçalanmalı, mümkün değilse kısa tüylüler hafta bir-iki, uzun tüylüler 3-4 kez mutlaka fırçalanmalıdır.
Düzenli fırçalama ile hem tüy bakımı yapılır, keçeleşmeler önlenir hem de yuttukları tüy miktarı azaltılır.
Dişleri sürekli uzamaktadır. Tahta ya da ağaç dalları verilerek kemirmeleri ve dişlerini belirli bir uzunlukta tutmaları sağlanmalıdır. Diş kontrolü 6 ayda bir yapılmalı, yeterince törpülenmemiş ve uzamış dişler profesyonel bir kişi tarafından kesilmelidir.
Uzayan tırnakların düzenli aralıklarla (2-3 ayda bir) kesilmesi gerekir. Kendilerinin törpüleyebilmesi için kafes içerisine tahta platform yerleştirilmesi faydalı olacaktır.
Nasıl Tutulmalılar?
Tavşanlar bir elle enseden diğer el ile bacaklardan kavranarak tutulmalıdır. Bel kemiği ve ayaklarda kırılma riski vardır, tutarken dikkatli ve nazik olunmalıdır. Arka ayakları yere basan tavşan kendisini emniyette hisseder ve ani hareketler yapmaz. Kucakta ani hareketler yaptığında başı hafif aşağıya dönük olarak omurgasını zorlamaması sağlanmalıdır.
Yaşam Alanı Nasıl Olmalı?
Tavşanlar için ideal çevre ısısı 15-18 ͦC’dir. Ortam sıcaklığı 10 ͦC’nin altına indiğinde ya da 30 ͦC’nin üzerine çıktığında sağlık sorunları başlar. En iyi yaşama alanı ise rahatça koşabilecekleri, çitle çevrilmiş, geniş bir toprak alandır.
Günümüz koşularında onlara bahçe ortamı sunamıyorsak onlar için özel üretilmiş kafesler kullanabiliriz. Kafes rahat hareket edebileceği, oyun ve dinlenme aktivitelerini rahat gerçekleştirebileceği, içerisine yemlik ve suluk koyulabilecek, onlardan uzak bir köşesinde de tuvaletini yapabileceği boyutta olmalıdır. Kafes yüksekliği ise tavşanınız ayağa kalktığında kulakları tavana değmeyecek şekilde olmalıdır.
Mümkünse kafes zemini ızgara telli olmalıdır. Düz bir zemini olan kafes aldı iseniz mutlaka altlık (saman vb)kullanmalısınız.
Kafes içi temizliği yapıldığında eşyaların yerinin değiştirilmemesi önemlidir. Tavşanlar alıştıkları ortamın değiştirilmesinden hoşlanmazlar, mutsuz olurlar.
Tavşanınıza büyük bir kafes de alsanız günlük olarak 3-4 saat egzersize ihtiyaçları vardır. Mutlaka kafes dışına çıkarmalı ve hareket edebileceği bir alanda gezmesine ve oynamasına izin vermelisiniz.
Tavşana Tuvalet Eğitimi Verilebilir mi?
Tavşanlar alışkanlıkları olan, temiz hayvanlardır. Tuvalet olarak hangi köşeyi kullanmayı tercih ettiğini gözlemleyerek tespit edebilir ve o yere tavşanın rahatça kullanabileceği, gerekli büyüklükte bir tuvalet kabı yerleştirebilirsiniz. Ayrıca evin içinde bir köşeye koyacağınız tuvalet kabı içerisine daha önce yaptığı dışkıları ve idrarını yaptığı saman parçalarını yerleştirerek de öğretebilirsiniz.
Tavşanlarda Sosyalleştirme
Tavşanlar alanlarını sahiplenirler, bu nedenle tanıştırma aşamasında birbirlerine zarar vermemeleri için ikisine de yabancı olan bir ortamda buluşturulmaları uygundur. Ayrıca korkacakları ani hareketlerden ve yüksek seslerden de kaçınmak gerekir. Birbirlerine yaklaşıyorlar ve sakinlerse sorun yok anlaşacaklar demektir. Ancak kavga ederlerse üzerlerine su serperek ayırabilirsiniz. Kavga eden bireyler tekrar bir araya getirilmemelidirler.
Tavşanlarda özellikle de ayaklarda mantar hastalığı görülmektedir. Ayak tüylerinde renk değişimleri, kabuklanmalar, sürekli kaşınıp yalanması mantar hastalığını akla getirmelidir. Bu belirtiler egzama ve bakteriyel deri hastalıkları ile de karışabildiğinden veteriner hekiminiz deri kazıntısı alarak teşhise gidecektir.
Diş Hastalıkları: İştahsızlık, gıdaların ağzından dökülmesi, salya artışı ve ağız kenarından akması, çenede ıslaklık, sürekli diş gıcırdatma, gözlerde şişlik ve akıntı diş hastalıklarında görülebilecek belirtilerdir.
Isı çarpması da tavşanlarda solunum güçlüklerine ve bitkinliğe yol açmaktadır. O nedenle tavşanları ani ısı değişimlerine maruz bırakmamak gerekir. Vücut ısısı yüksek ve solunum güçlüğü varsa ıslak bir havlu ile sararak veteriner hekiminize ulaşmalısınız.
Veteriner Hekim Bilgi:
Doğal ve sentetik penisilinler tavşanlar için zehirleyici olduklarından kullanılmamaları gerekir.
Tavşanların narkoz uygulanmadan önce aç-susuz bırakılmasına gerek yoktur, hatta aç olmamaları daha iyi bir durumdur.
Yararlanılan Kaynak: http://www.veterinerbilgi.com/tavsanlar-hakkinda-hersey/